Misja sPECjalna: zielone ciepło dla Gliwic!

Osiągnięcie Efektywnego Systemu Ciepłowniczego oraz neutralność klimatyczna – to najważniejsze priorytety Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej na najbliższe lata. Podstawowym zadaniem gliwickiego przedsiębiorstwa jest jednak ciągła produkcja i dostarczanie ciepła systemowego do odbiorców. Na wielu frontach trwa walka, by działalność gliwickiej ciepłowni odbijała się jak najmniejszym kosztem dla środowiska. – Nasza obecność w Unii Europejskiej sprawiła, że staliśmy się bardziej świadomi  potrzeb wynikających z ochrony środowiska i klimatu. Chcemy być zdrowsi, żyć dłużej i zostawić naszą planetę w lepszej kondycji dla przyszłych pokoleń – mówi prezydentka Gliwic Katarzyna Kuczyńska-Budka.  – Jako miasto chcemy jak najszybciej osiągnąć neutralność klimatyczną. Dążymy do tego różnymi sposobami  – zarówno ograniczając niską emisję poprzez eliminację tzw. kopciuchów z gospodarstw domowych, jak i usprawniając transport publiczny czy zazieleniając miasto. Wszystkie podejmowane równocześnie  działania powinny dać szybkie i dobre rezultaty – dodaje prezydentka. W te działania aktywnie włącza się też PEC-Gliwice, spółka miejska, której właścicielem jest samorząd.  W osiągnięciu ambitnych założeń ciepłowniczych i środowiskowych pomoże PARK ZIELONEJ ENERGII – najnowszy, innowacyjny i ekologiczny projekt inwestycyjny gliwickiego przedsiębiorstwa.

W ciągu kilkudziesięciu ostatnich lat na usprawnienie produkcji i przesyłu ciepła w gliwickim przedsiębiorstwie przeznaczono setki milionów złotych. Przebyta droga jest imponująca – od rozproszonych, nieekologicznych indywidualnych kotłowni zasilanych węglem, po centralne spalanie węgla i rozsyłanie ciepła sieciami ciepłowniczymi z zastosowaniem najnowszych, dostępnych technologii ograniczających emisję niekorzystnych substancji do atmosfery. W niedalekiej przyszłości czeka nas kolejna decentralizacja ciepłownicza, ale już w zupełnie innym, nowoczesnym wymiarze – z uwzględnieniem próby osiągnięcia Efektywnego Systemu Ciepłowniczego bazującego przynajmniej w połowie na Odnawialnych Źródłach Energii (OZE), dywersyfikacji źródeł ciepła oraz zoptymalizowanych procesach technologicznych (m.in. kogeneracji) pozwalających wyprodukować czystsze ciepło.  

GDZIE ZACZYNA SIĘ OCHRONA?

Nikt w gliwickim PEC-u nie czeka na większą dostępność OZE i technologii ekologicznych. Działania na rzecz ochrony środowiska podejmowane są tu i teraz. To pracownicy Działu Ochrony Środowiska i Laboratorium gliwickiego przedsiębiorstwa określają i definiują znajdujące się na terenie zakładu źródła emisji. Ich odpowiednie zinwentaryzowanie i codzienna kontrola przekładają się na wysokie efekty ochrony środowiska.

– Przeprowadzamy analizy wody technologicznej, która zasila nasze rurociągi. Badamy ścieki przemysłowe. Określamy jakość spalanego węgla. Na bieżąco wyciągamy wnioski, przedstawiamy możliwości wdrożenia zmian a zarząd spółki decyduje o ewentualnych inwestycjach i modernizacjach. Mamy to szczęście, że obecne władze przedsiębiorstwa nie traktują ekologii jako przykrego obowiązku do spełnienia, jednak widzą konieczność ciągłego podnoszenia standardu ochrony środowiska, podejmowania działań na rzecz czystszej produkcji pomimo niemałych wydatków, które trzeba w tym kierunku ponosić – tłumaczy Agnieszka Nowak kierowniczka Działu Ochrony Środowiska i Laboratorium w PEC-Gliwice.

– Z roku na rok podejmujemy wiele działań, które przyczyniają się do zmniejszania szkodliwego wpływu naszej działalności na najbliższe otoczenie. W ciągu ostatnich pięciu lat znacznie obniżyliśmy emisję zanieczyszczeń odprowadzanych do powietrza z naszej ciepłowni. Emisja zanieczyszczeń gazowych spadła o 76 proc., pyłu aż o 84 proc., zaś emisja dwutlenku węgla została obniżona o 10 proc. – podkreśla.

MILIONY NA ŚRODOWISKO

– W ostatnich latach wybudowaliśmy instalację odsiarczania i odazotowania spalin dla naszej głównej kotłowni. Koszt inwestycji to ponad 53 mln złotych. Skala zysków środowiskowych ogromna – mówi Krzysztof Szaliński, prezes  PEC-Gliwice podając przykład jednej z wielu inwestycji służących ochronie środowiska.

Dzięki niej udało się zredukować emisję groźnych tlenków azotu, tlenków siarki oraz innych szkodliwych związków. W ostatnich latach wybudowano też nowoczesną  instalację oczyszczalni ścieków przemysłowych, nową przepompownię wody sieciowej, a także wymieniono izolacje termiczne napowietrznych magistral ciepłowniczych i zrealizowano program rozproszeń stacji wymienników ciepła Większych i mniejszych inwestycji mających dobry wpływ na środowisko w ostatnich latach było sporo. Pomagają pieniądze unijne, nowoczesna technologia i otwarcie się na nieszablonowe rozwiązania.

– Opracowaliśmy i wdrożyliśmy algorytmy oparte o sieci neuronowe AI (sztucznej inteligencji – przyp. red.) pozwalające wskazywać optymalne moce w sieci ciepłowniczej. Dzięki temu operatorzy mogą wyznaczać możliwie najbardziej efektywną ścieżkę ruchu gliwickiej ciepłowni. Koszt inwestycji stosunkowo nieduży – 160 tys. złotych, a efekt ekologiczny uruchomienia systemu imponujący – redukcja CO2 w wysokości blisko 467 ton rocznie! – podkreśla prezes gliwickiego przedsiębiorstwa. – Największe osiągnięcia są jeszcze przed nami. W sposób praktyczny realizujemy założenia tzw. dywersyfikacji źródeł ciepła – staramy się ograniczać wsady paliwowe do naszych kotłów na rzecz mniejszych, niezależnych źródeł ciepła, które będą poszczególnymi elementami zasilającymi sieć – mówi Szaliński.

CIEPŁO PRZYSZŁOŚCI DLA GLIWIC…                                                      

… zapewni Park Zielonej Energii. Prezes PEC przypomina, że jest to przede wszystkim wysokiej klasy, innowacyjna instalacja energetyczna. W jej skład wchodzi nowoczesny kocioł wielopaliwowy, który będzie przetwarzał odpady nienadające się do dalszego recyklingu. Park Zielonej Energii wytworzy ciepło, które w 30 proc. zaspokoi potrzeby mieszkańców Gliwic. Wsparciem serca Parku Zielonej Energii czyli kotła i towarzyszącej mu infrastruktury będzie największa na Śląsku termiczna farma solarna wraz z magazynem ciepła. Na te dwa kluczowe elementy Parku Zielonej Energi PEC-Gliwice prowadzi już przetargi. Inwestycja będzie kluczowym elementem gospodarki obiegu zamkniętego, pozwalając w przyszłości m.in. na całkowite wyeliminowanie węgla w produkcji ciepła i prądu, a także ograniczenie zużycia wody, co będzie miało korzystny wpływ na środowisko i wyhamowanie wzrostów cen dostawy ciepła do mieszkańców Gliwic.  Ta wielka miejska inwestycja uzyskała w lipcu 270-milionowe dofinansowanie z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Koszt całej inwestycji to ok. 340 mln złotych. Zgodnie z założeniem nowy blok energetyczny ma być gotowy w 2028 roku. W przyszłym roku ma rozpocząć się budowa.  

BEZPIECZEŃSTWO, KOMFORT, EKOLOGIA

To trzy filary, na których opiera swoją filozofię gliwickie przedsiębiorstwo. Troska o środowisko przejawia się nie tylko poprzez inwestycje i tzw. działania twarde związane z modernizacją infrastruktury.

– Dwa lata temu uruchomiliśmy program społeczny REDUKUJESZ – ZYSKUJESZ. Uczymy odbiorców ciepła systemowego odpowiednio ustawiać automatykę grzewczą z uwzględnieniem pojemności termicznej budynku mieszkalnego, by mogli ograniczać tzw. krzywą grzewczą. Nasze dane pokazują, że w ten sposób znacząco zredukowano podaż paliwa i w efekcie emisję szkodliwych związków do powietrza w wielu wspólnotach mieszkaniowych. Efekt ekologiczny programu to redukcja prawie 1800 ton CO2 przy jednoczesnych zyskach dla odbiorców. Zasada jest prosta: mniej ciepła zużywasz, mniej płacisz – mówi prezes Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej w Gliwicach. 

– Dwa lata temu oddaliśmy do użytku demonstracyjną instalacje farmy solarnej o mocy 50kW na potrzeby ciepłej wody w naszym przedsiębiorstwie. Dzięki temu rocznie redukujemy emisję CO2 na poziomie 12 ton.  Idąc za ciosem – niedawno uruchomiliśmy instalację PV na dachu naszej ciepłowni. Inwestycja o mocy 50kWe zasili ładowarki elektryczne naszej floty, która już niebawem w 30 proc. będzie składała się z zeroemisyjnych samochodów o napędzie elektrycznym. Wycofując z użytku wysłużone auta spalinowe zmniejszyliśmy zużycie oleju napędowego o 4 tony rocznie – podkreśla Szaliński.  

Na terenie całego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej obowiązują zarządzenia zakładające segregację odpadów. Ze wszystkich pomieszczeń biurowych usunięto „kosze zbiorcze” na odpady zmieszane i zastąpiono je pojemnikami służącymi do segregowania, podzielonymi na poszczególne frakcje.